ANKIETA NA TEMAT MIŁOŚCI
(1929,0)

Jeżeli istnieje jakaś idea, która po dzień dzisiejszy oparła się wszelkim próbom redukcji i stawiła czoło największym pesymistom wcale nie narażając się na ich gniew, to sądzimy, że jest idea miłości, jedyna idea, która potrafi każdego człowieka choćby na chwilę pogodzić z ideą życia.
Słowo „miłość”, które w marnych dowcipach starano się wszelkimi sposobami uogólnić i wypaczyć (miłość synowska, miłość boska, miłość ojczyzn itd.,0), rozumie się samo przez się, że kładziemy tutaj to słowo w jego sensie ścisłym, grożącym istocie ludzkiej całkowitym uwiązaniem, w sensie opartym na bezwzględnym uznaniu prawdy, naszej prawdy „w duszy i w ciele”, które są duszą i ciałem owej istoty. W poszukiwaniu prawdy tkwiącej u podstaw wszelkiej wartościowej działalności idzie o nagłe porzucenie systemu bardziej lub mniej cierpliwych badań na rzecz i korzyść oczywistości, która nie zrodziła się z naszych wysiłków, ale się tego a tego dnia wcieliła tajemniczo w takie a takie rysy. Mamy nadzieję, że to co tu mówimy, odstręczy specjalistów od „przyjemności”, kolekcjonerów przygód, amatorów rozkoszy, którym zwykle wystarczy lirycznie przystroić swoją manię, jak również obserwatorów i „uzdrawiaczy” tak zwanego szału miłosnego oraz wiecznie zakochanych z urojenia.
Oczekujemy odpowiedzi na kilka pytań ankiety od kogo innego, od tych, którzy mają prawdziwą świadomość dramatu miłości (nie w sensie dziecinnie bolesnym, ale w patetycznym sensie tego słowa,0)
1. Jaki rodzaj nadziei pokładasz w miłości?
2. Jak ujmujesz przejście od idei miłości do fakty kochania? Czy poświęciłbyś dla miłości, chętnie lub niechętnie, swoją wolność? Czyś ją poświęcił? Czy zgodziłbyś się poświęcić sprawę, której dotychczas broniłeś, jeśli w twoim przekonaniu byłoby to konieczne, aby stać się godnym miłości? Czy zgodziłbyś się nie zostać tym, czym mógłbyś zostać, jeśli za tę cenę miałbyś osiągnąć całkowitą pewność w miłości? Jak oceniłbyś mężczyznę, który by się posunął do zdrady swoich przekonań, aby spodobać się kobiecie, która kocha? Czy taka cena może być wymagana, czy może być otrzymana?
3. Czy przypisałbyś sobie prawo pozbawienia się na pewien czas obecności ukochanej osoby, wiedząc, do jakiego stopnia rozłąka sprzyja miłości, ale też zdając sobie sprawę z mierności takiego wyrachowania?
4. Czy wierzysz w zwycięstwo wspaniałej miłości nad plugawym życiem czy plugawego życia nad wspaniałą miłością?